KOMPOZYCJE WARSTWOWE W EWANGELII MARKA

Uważna lektura Ewangelii według św. Marka prowadzi do wniosku, że niektóre spośród jej perykop są niedokończone – ewangelista przerywa je, podając opis jakiegoś zdarzenia, by później znowu powrócić do rozpoczętej narracji. Zastosowany przez niego zabieg zaskakuje odbiorcę, który w pozornie przypadkowo zestawionych ze sobą opowiadaniach odkrywa wzajemne powiązania. Autor publikacji, ks. Marcin Moj, zwraca uwagę na tę właśnie specyficzną technikę literacką, którą posługuje się św. Marek, określaną mianem „kompozycji warstwowej”. Analizując poszczególne fragmenty Ewangelii, stara się odkryć znaczenie i funkcję tej interesującej techniki.

SKRÓTY

WPROWADZENIE

CZĘŚĆ PIERWSZA: KOMPOZYCJE WARSTWOWE W EGZEGEZIE MARKA

ROZDZIAŁ 1
STAN BADAŃ I ICH OCENA
1. Stan badań
1.1. Monografie
1.1.1. Fabuła w Ewangelii Marka u G.A. Wrighta
1.1.2. Sześć „klasycznych” kompozycjiw badaniach T. Shepherda
1.1.3. Cele teologiczne kompozycji warstwowych według D.B. Deppe’a
1.2. Artykuły
2. Znaczenie dotychczasowych badań i nowe możliwości

ROZDZIAŁ 2
WARUNKI WYRÓŻNIENIA KOMPOZYCJI WARSTWOWYCH
1. Ironia w kompozycjach warstwowych
2. Kryteria wyznaczające kompozycje warstwowe
3. Porównanie synoptyczne kompozycji warstwowych

CZĘŚĆ DRUGA: EGZEGEZA KOMPOZYCJI WARSTWOWYCH

ROZDZIAŁ 3
KREWNI JEZUSA I SPÓR O BELZEBUBA W 3,20-21(22-30)31-35
3.1.Ramy narracyjne
3.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
3.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
3.2.Krytyka tekstu
3.3.Przekład i komentarz filologiczny
3.4.Porównanie synoptyczne
3.4.1. Porównanie kontekstów
3.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
3.5.Struktura narracji
3.6.Analiza szczegółowa w kontekście (3,20-35)
3.6.1. Przyjście Jezusa do domu i zbieranie się tłumu (w. 20)
3.6.2. Wyjście krewnych Jezusa (w. 21)
3.6.3. Przyjście uczonych w Piśmie i oskarżenie Jezusa (w. 22)
3.6.4. Odpowiedź Jezusa na oskarżenie (ww. 23-30)
3.6.5. Przyjście krewnych Jezusa (ww. 31-32)
3.6.6. Odpowiedź Jezusa (ww. 33-35)
3.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 4
CÓRKA JAIRA I KOBIETA CIERPIĄCA NA KRWOTOK W 5,21-24(25-34)35-43
4.1.Ramy narracyjne
4.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
4.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
4.2.Krytyka tekstu
4.3.Przekład i komentarz filologiczny
4.4.Porównanie synoptyczne
4.4.1. Porównanie kontekstów
4.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
4.5.Struktura narracji
4.6.Analiza szczegółowa w kontekście (5,21-43)
4.6.1. Prośba Jaira (ww. 21-24)
4.6.2. Pojawienie się kobiety (ww. 25-28)
4.6.3. Uzdrowienie z krwotoku (w. 29)
4.6.4. Dialog Jezusa i uczniów (ww. 30-32)
4.6.5. Wyznanie kobiety i jej odesłanie (ww. 33-34)
4.6.6. Przyjście ludzi od przełożonego synagogi (ww. 35-37)
4.6.7. Zachowanie Jezusa w domu Jaira (ww. 38-41)
4.6.8. Wskrzeszenie dziewczynki i polecenia Jezusa (ww. 42-43)
4.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 5
MISJA DWUNASTU I ŚMIERĆ JANA CHRZCICIELA W 6,6B-13(14-29)30-31
5.1.Ramy narracyjne
5.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
5.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
5.2.Krytyka tekstu
5.3.Przekład i komentarz filologiczny
5.4.Porównanie synoptyczne
5.4.1. Porównanie kontekstów
5.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
5.5.Struktura narracji
5.6.Analiza szczegółowa w kontekście (6,6b-31)
5.6.1. Wysłanie Dwunastu (ww. 6b-7)
5.6.2. Polecenia Jezusa (ww. 8-11)
5.6.3. Działalność Dwunastu (ww. 12-13)
5.6.4. Reakcja Heroda (ww. 14-16)
5.6.5. Przyczyna śmierci Jana (ww. 17-20)
5.6.6. Urodziny Heroda (ww. 21-23)
5.6.7. Dialog z Herodiadą (w. 24)
5.6.8. Prośba dziewczynki (w. 25)
5.6.9. Wyrok i śmierć (ww. 26-28)
5.6.10.Pogrzeb Jana (w. 29)
5.6.11.Powrót apostołów z misji (w. 30)
5.6.12.Polecenie Jezusa (w. 31)
5.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 6
DRUGIE ROZMNOŻENIE CHLEBA I ŻĄDANIE ZNAKU W 8,1-10(11-13)14-21
6.1.Ramy narracyjne
6.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
6.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
6.2.Krytyka tekstu
6.3.Przekład i komentarz filologiczny
6.4.Porównanie synoptyczne
6.4.1. Porównanie kontekstów
6.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
6.5.Struktura narracji
6.6.Analiza szczegółowa w kontekście (8,1-21)
6.6.1. Głodny tłum (w. 1a)
6.6.2. Reakcja Jezusa (ww. 1b-3)
6.6.3. Dialog z uczniami (ww. 4-5)
6.6.4. Polecenie Jezusa (w. 6a)
6.6.5. Rozmnożenie chleba i ryb (ww. 6b-7)
6.6.6. Nasycenie tłumu i odprawienie go (ww. 8-9)
6.6.7. Przeprawa do Dalmanuty (w. 10)
6.6.8. Przybycie faryzeuszy (w. 11)
6.6.9. Reakcja Jezusa (ww. 12-13)
6.6.10.Zapomnienie chlebów (w. 14)
6.6.11.Polecenie Jezusa (w. 15)
6.6.12.Zachowanie uczniów (w. 16)
6.6.13.Reakcja Jezusa i dialog z uczniami (ww. 17-21)
6.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 7
JEZUS I FIGOWIEC ORAZ WYRZUCENIE HANDLUJĄCYCH ZE ŚWIĄTYNI W 11,12-14(15-19)20-25
7.1.Ramy narracyjne
7.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
7.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
7.2.Krytyka tekstu
7.3.Przekład i komentarz filologiczny
7.4.Porównanie synoptyczne
7.4.1. Porównanie kontekstów
7.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
7.5.Struktura narracji
7.6.Analiza szczegółowa w kontekście (11,12-25)
7.6.1. Głód Jezusa (w. 12)
7.6.2. Jezus i figowiec (ww. 13-14a)
7.6.3. Świadkowie słów Jezusa (w. 14b)
7.6.4. Przyjście do Jerozolimy (w. 15a)
7.6.5. Wyrzucenie handlujących (ww. 15b-16)
7.6.6. Nauczanie w świątyni (w. 17)
7.6.7. Reakcja arcykapłanów, uczonych w Piśmie oraz tłumu (w. 18)
7.6.8. Wyjście z miasta (w. 19)
7.6.9. Ujrzenie uschniętego figowca (w. 20)
7.6.10.Wyjaśnienie zdarzenia z drzewem (ww. 21-25)
7.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 8
SPISEK NA ŻYCIE JEZUSA I NAMASZCZENIE W BETANII W 14,1-2(3-9)10-11
8.1.Ramy narracyjne
8.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
8.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
8.2.Krytyka tekstu
8.3.Przekład i komentarz filologiczny
8.4.Porównanie synoptyczne
8.4.1. Porównanie kontekstów
8.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
8.5.Struktura narracji
8.6.Analiza szczegółowa w kontekście (14,1-11)
8.6.1. Bliskość świąt (w. 1a)
8.6.2. Chęć zabicia Jezusa (ww. 1b-2)
8.6.3. Pobyt Jezusa w domu (w. 3a)
8.6.4. Przyjście kobiety (w. 3b)
8.6.5. Namaszczenie Jezusa (w. 3c)
8.6.6. Oburzenie niektórych (ww. 4-5)
8.6.7. Pouczenie Jezusa (ww. 6-9)
8.6.8. Odejście Judasza (w. 10)
8.6.9. Radość i obietnica arcykapłanów (w. 11a)
8.6.10.Szukanie sposobu na wydanie Jezusa (w. 11b)
8.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 9
PROCES JEZUSA I ZAPARCIE SIĘ PIOTRA W 14,53(54)55-65(66-72)
9.1.Ramy narracyjne
9.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
9.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
9.2.Krytyka tekstu
9.3.Przekład i komentarz filologiczny
9.4.Porównanie synoptyczne
9.4.1. Porównanie kontekstów
9.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
9.5.Struktura narracji
9.6.Analiza szczegółowa w kontekście (14,53-72)
9.6.1. Przyprowadzenie Jezusa do arcykapłana (w. 53a)
9.6.2. Zebranie się Sanhedrynu (w. 53b)
9.6.3. Przyjście Piotra na dziedziniec pałacu (w. 54)
9.6.4. Szukanie fałszywego świadectwa (ww. 55-59)
9.6.5. Wystąpienie arcykapłana (w. 60)
9.6.6. Milczenie Jezusa (w. 61a)
9.6.7. Pytanie arcykapłana (w. 61b)
9.6.8. Odpowiedź Jezusa (w. 62)
9.6.9. Reakcja arcykapłana (ww. 63-64a)
9.6.10.Wydanie wyroku śmierci (w. 64b)
9.6.11.Znęcanie się nad Jezusem (w. 65)
9.6.12.Przyjście służącej i oskarżenie Piotra (ww. 66-67)
9.6.13.Zaparcie się Piotra i wyjście na zewnątrz (w. 68)
9.6.14.Oskarżenie przez służącą i zaparcie się Piotra (ww. 69-70a)
9.6.15.Oskarżenie Piotra przez stojących (w. 70b)
9.6.16.Zaparcie się Piotra (w. 71)
9.6.17.Przypomnienie sobie proroctwa Jezusa (w. 72)
9.7.Znaczenie całości kompozycji

ROZDZIAŁ 10
OBECNOŚĆ KOBIET I ZŁOŻENIE JEZUSA DO GROBU W 15,40-41(42-47)16,1-8
10.1. Ramy narracyjne
10.1.1. Tradycyjne wyróżnienie
10.1.2. Ramy narracyjne opowiadań
10.2. Krytyka tekstu
10.3. Przekład i komentarz filologiczny
10.4. Porównanie synoptyczne
10.4.1. Porównanie kontekstów
10.4.2. Gramatyczna i semantyczna specyfika relacji Marka
10.5. Struktura narracji
10.6. Analiza szczegółowa w kontkeście (15,40 – 16,8)
10.6.1. Kobiety obecne po śmierci Jezusa i ich pochodzenie (ww. 40-41)
10.6.2. Przyjście Józefa i poproszenie o ciało (ww. 42-43)
10.6.3. Zdziwienie Piłata i podarowanie ciała (ww. 44-45)
10.6.4. Pochowanie ciała Jezusa (w. 46)
10.6.5. Kobiety obecne przy pogrzebie Jezusa (w. 47)
10.6.6. Zakupienie wonności (w. 1)
10.6.7. Przyjście kobiet do grobu (ww. 2-4)
10.6.8. Wejście kobiet do grobu (w. 5)
10.6.9. Wypowiedź młodzieńca (ww. 6-7)
10.6.10.Ucieczka kobiet (w. 8)
10.7. Znaczenie całości kompozycji

CZĘŚĆ TRZECIA: ROLA KOMPOZYCJI WARSTWOWYCH

ROZDZIAŁ 11
FUNKCJA LITERACKA KOMPOZYCJI WARSTWOWYCH I ICH ZNACZENIE DLA TEOLOGII EWANGELII MARKA
1. Wartość kryteriów wyznaczających kompozycje warstwowe
2. Znaczenie kompozycji warstwowych dla poszczególnych etapów badania perykop
2.1. Kompozycje warstwowe a delimitacja tych perykop
2.2. Kompozycje warstwowe a krytyka tekstu
2.3. Kompozycje warstwowe a porównanie synoptyczne
3. Znaczenie kompozycji warstwowych dla teologii Ewangelii Marka

ZAKOŃCZENIE

BIBLIOGRAFIA

SUMMARY